Hielpijn

Hielpijn is de meest voorkomende klacht aan de voeten. Sinds jaar en dag is deze pathologie een speciaal interessegebied van onze dienst. Niet minder dan drie van onze specialisten zijn hiermee vertrouwd.

Bij kinderen is dit een veel voorkomende klacht, bij hen is dit evenwel meestal het gevolg van een overbelasting van de groeischijf, ook wel ziekte van Sever geheten. Deze situatie kan makkelijk met rust of steunzolen worden opgelost en hoeft geen ingrijpende behandeling.

Ongeveer 10% van de volwassenen krijgt ergens in zijn leven wel te maken met pijn aan de hiel.

Bij volwassenen is hielpijn een verzamelnaam voor meerdere mogelijkheden zoals er zijn het klassieke hielspoor of fascia plantaris, een stressfractuur, ingeknelde zenuwen (zoals tarsal tunnel), standafwijkingen, verzwakkingen van de hielpad ( zachte weefsel onder de hiel ), achillespeesontstekingen aan de aanhechting, beenderige aangroei, slijmbeursontstekingen, artrose. Het is niet altijd gemakkelijk om al deze zaken goed van mekaar te onderscheiden, maar het is wel belangrijk om dit te doen omdat de behandeling van elk van deze diagnoses in veel gevallen een andere aanpak vereist.

We zetten al de voornoemde zaken eens op een rij hieronder.

• Meest voorkomende oorzaak van hielpijn aan de onderzijde van hiel is het ‘ hielspoor ‘ in de volksmond of fasciïtis plantaris. Dit is een irritatie van het lange peesblad aan de onderzijde van de voetzool dat tegenaan het hielbeen aanhecht. Dit komt vaak voor bij mensen met een afwijking van het patroon van de voet, zoals bij uitgesproken holvoeten omdat er dan heel veel tractie op de aanhechting terecht komt. Ook het dragen van slecht schoeisel bij langdurig rechtstaande activiteit kan een uitlokkende factor zijn. In veel gevallen vindt men ook geen specifieke reden. Meestal moeten dan een aantal andere zaken ook worden uitgesloten. Door de langdurige irritatie kan er geleidelijk aan een beenderige aanwas ontstaan welke men een hielspoor noemt. De pijn zelf wordt niet veroorzaakt door het hielspoor, maar wel door de aanhechtingsontsteking. De pijn treedt vnl. op bij het zetten van de eerste stappen zoals ’s ochtends of na een tijdje te hebben gerust. De behandeling is in eerste fase natuurlijk conservatief door goed schoeisel te dragen en een zachte hielcup of een op maat gemaakte steunzool. Tevens kunnen oefeningen worden uitgevoerd zoals het opwarmen ’s ochtends en het strekken en stretchen van de kuit- en voetspieren. Een tweetal keer per dag enkele minuten ijsfricties op de pijnlijke plaats en een ontstekingsremmende gel kunnen ook helpen net zoals lokale kinesitherapie. Bij hardnekkige fasciïtis kunnen er daarenboven nog injecties worden toegediend: ofwel met een corticoïdpreparaat, of evt. met een plasmapreparaat type PRP. Ook shockgolftherapie is een optie. Indien al de behandelingen falen, is een chirurgisch losmaken van het peesblad een mogelijkheid, op voorwaarde dat deze aanhechting heel duidelijk tekent op een botscintigrafie.
• Ingeknelde zenuwen. Dit kan een ingeknelde zenuw zijn ter hoogte van de binnenenkel, wat men een ‘’tarsal tunnel noemt, of een kleine tak die hiervan aftakt richting de hiel. Deze afwijkingen zijn soms heel moeilijk te bewijzen. De behandeling is in hoofdzaak identiek aan deze van het hielspoor. Wanneer evenwel deze inklemming operatief dient behandeld, is een bijkomende operatieve handeling noodzakelijk.
• Verzwakking van de vetpad van de hiel, al of niet in combinatie met een standafwijking. Indien de standafwijking heel duidelijk is, kan deze evt. operatief worden gecorrigeerd indien alle conservatieve middelen falen.
• Hielpijn aan de achterzijde van de hiel is meestal te wijten aan een aanhechtingsprobleem van de achillespees, al of niet in combinatie met een botaangroei. Ook hier proberen we zo conservatief mogelijk te zijn. Indien de pijn zeer gelokaliseerd is, is een combinatie van steunzolen en PRP-infiltratie een mogelijkheid. Indien de volledige breedte van de achillespees fel ontstoken is en dit met conservatieve middelen niet goed komt, is een debridement van de aanhechting, al of niet met opnieuw vasthechten en al of niet met het corrigeren van een standafwijking, een mogelijkheid.
• Ook artrose in de achtervoet, zeker in het subtalair gewricht, kan hielpijn veroorzaken. Deze zaken zijn makkelijk te onderzoeken met klassieke radiografie of botscintigrafie. Een inklemming van het kapsel aan de achterzijde van de voet, een zogenoemd posterieur impingementsyndroom, is ook een geregeld weerkerende diagnose en kan meestal ook met infiltraties, maar soms chirurgisch, worden behandeld.
• Stressfracturen van de hiel zijn zaken die toch geregeld opduiken, meestal wel in relatie met een trauma of een langdurige belasting, zoals hardlopen met al of niet verkeerd schoeisel. Hiervoor is in se geen operatieve behandeling noodzakelijk, maar moet wel voldoende worden gerust, soms met ontlasten van de achtervoet door middel van een speciaal apparaat.