Rhizartrose

Rhizartrose of duimbasisartrose is een vrij frequent voorkomende aandoening die vnl. patiënten treft vanaf de leeftijd van 40 jaar. Het komt frequenter voor bij vrouwen dan bij mannen, hoogst waarschijnlijk omdat vrouwelijke patiënten gemiddeld genomen frequenter wringbewegingen moeten uitvoeren. Het betreft hier een artrose van het gewricht aan de basis van de duim (het zogeheten carpo-metacarpaal gewricht. In het geval van rhizartrose, is er een graduele slijtage van het kraakbeen van dit gewricht, dat op lange termijn zelfs kan leiden tot een subluxatie van de duim.  Regelmatig is het aanpalende gewricht (STT-gewricht) eveneens betrokken in deze aandoening.

SYMPTOMEN

De symptomen bestaan hoofdzakelijk uit pijn en zwelling. Deze pijn treedt vnl. op wanneer er kracht wordt gezet op de duim, zoals bv. Het draaien van een sleutel in een slot, het uitwringen van een dweil of het vastnemen van iets tussen duim- en wijsvinger. Tijdens het klinisch onderzoek op de consultatie, kan deze pijn meestal uitgelokt worden door een compressietest uit te voeren waarbij de duim stevig op de hand wordt gedrukt en tegelijkertijd draaibewegingen worden uitgevoerd. In sommige gevallen kan er zelfs een krakend gevoel optreden wanneer het gewricht reeds sterk aangetast is. In de eerste stadia van rhizartrose, is er op röntgenfoto meestal zeer weinig zichtbaar. Naarmate het kraakbeen verder afslijt, zal dit eveneens duidelijker zichtbaar worden op röntgenfoto’s. De behandeling die wordt ingesteld is meestal afhankelijk van de stadium waarin de patiënt zich bevindt.

BEHANDELING

De eerste stap in de behandeling zal sowieso conservatief zijn en bestaan uit combinatie van pijnstilling en rust. Pijnstilling bestaat meestal uit een klassieke pijnstiller, zoals bv. Dafalgan in combinatie met een ontstekingsremmer. De rust wordt bekomen door het vermijden van de uitlokkende activiteiten en evt. door het dragen van een afneembare duimspalk, die de duim goed ondersteunt en het toch nog mogelijk maakt om

dagelijkse activiteiten uit te voeren. Indien de klachten niet verdwijnen of te spoedig terugkomen, zal de volgende stap bestaan uit een intra-articulaire infiltratie in het carpo-metacarpaal gewricht. Deze infiltratie wordt uitgevoerd met een cortisonpreparaat en geeft meestal zeer snel verlichting van de pijnklachten, doch meestal slechts tijdelijk. Indien de klachten te frequent terugkomen of niet voldoende verminderen met de voorgenoemde behandelingen, dan bestaat de volgende stap uit de heelkundige aanpak van dit probleem.

HEELKUNDE

De heelkundige behandeling van rhizartrose bestaat uit een ingreep genaamd Burton-Pellegrini (genoemd naar de 2 chirurgen die deze techniek op punt hebben gesteld). Tijdens deze ingreep wordt het aangetaste beentje (trapezium) verwijderd en de ruimte die hierdoor ontstaat wordt opgevuld met een pees-ent die gepreleveerd wordt bij de patiënt zelf. Deze ingreep verloopt in dagziekenhuis. Na de ingreep wordt er een gipsspalk aangelegd, die wordt gewisseld de volgende dag. In totaal wordt gedurende de eerste 4 weken een vast gips aangelegd, daarna krijgt de patiënt nog gedurende 4 weken een afneembare spalk. Het is pas vanaf dan dat krachtsopbouw mogelijk zal zijn. De resultaten van dit type ingreep geven een soepele mobiliteit van de duim zonder pijnklachten, maar met een zeer licht krachtsverlies. Dit is echter niet hinderlijk in de dagelijkse activiteiten.