X-benen en O-benen

WAT ZIJN X-/OF O-BENEN?

We spreken van X-benen als een kind rechtstaat en zijn enkels elkaar niet raken als de knieën tegen elkaar gehouden worden. O- benen zijn er als de knieën elkaar niet raken terwijl de enkels tegen elkaar gehouden worden. Tijdens de groei maken X-benen deel uit van de normale ontwikkeling van de benen. Tot de leeftijd van 2 jaar hebben de meeste kinderen O-benen die dan evolueren naar X-benen die vooral zichtbaar worden rond de leeftijd van 3 à 4 jaar en dit verdwijnt meestal rond de leeftijd van 6 jaar. De O-benen vallen meestal op als het kind net begint te stappen, maar geleidelijk evolueert de toestand naar x-benen als het stapt om meer evenwicht te hebben. Wanneer een kind O-benen blijft hebben moeten röntgenfoto’s gemaakt worden om sommige aandoeningen uit te sluiten. Normaal zijn beide knieën symmetrisch, zwaardere kinderen zullen gevoeliger zijn om X-/ of O-benen te krijgen. Als er slechts één knie aangetast is of als het zéér uitgesproken X-/ of O-benen zijn moet een onderliggende oorzaak uitgesloten worden. Oudere kinderen met uitgesproken x-benen moeten ook zeker een grondige oppuntstelling krijgen. Sommige aandoeningen geven aanleiding tot X-/of O-benen (infectie, ziekte van Blount, vitamine tekort, obesitas, trauma van de groeischijf,…).

DIAGNOSE

De ernst van X-benen wordt gemeten aan de hand van de afstand tussen de enkels als de knieën elkaar raken bij een kind dat staat en neerligt. Röntgenfoto’s zijn bij ernstige gevallen zeker nodig.

Meten van de intermalleolaire afstand (IMA)

BEHANDELING

Meestal geruststelling van de ouders en geen behandeling nodig. Steunzolen en aangepast schoeisel hebben meestal geen effect, maar kunnen eventuele pijnklachten aan de knieën verlichten. Als het gaat om pathologische (te wijten aan een ziekte) X-/of O-benen dan hangt de behandeling af van de onderliggende oorzaak. Soms is een heelkundige ingreep nodig om de knieën recht te zetten.

Dit gebeurt meestal door de groei aan één zijde van de knie te remmen zodat de knie zichzelf rechtzet tijdens de groei.