Hallux rigidus

Hallux rigidus ofwel verstijving van de grote teen is een veelvoorkomende afwijking. Hoe atletischer de mannelijke populatie en hoe hoger de hakken van de vrouwelijke populatie, des te meer zien we deze afwijking. In milde gevallen betreft het een aangroei van bot (papegaaibekken) aan de bovenzijde van het gewricht, die lokaal pijnlijk is en de beweging belemmert. Het gewichtsoppervlak blijft in dit vroege stadium nog zonder schade. Er kan nog ingegrepen worden met een minimale operatie genoemd “cheilectomie”. Dit is het weghalen van de botaangroei rondom rond het gewricht. Soms gaat dit gepaard met een osteotomie om de teen beter te laten omplooien, zie tekening. Deze ingreep kan doorgaan in dagkliniek. Nadien mag worden gesteund en moet de teen snel worden bewogen. Evt. tijdelijk op een harde loopschool of een MBT-schoen.

Eens de afwijking erger wordt, is ook het kraakbeen binnen het gewricht aangetast en dient de afwijking anders aangepakt: er resten dan nog 2 mogelijkheden:

• een arthrodese (vastzetten) of
• een arthroplastie (vervangen).

Een arthrodese wordt uitgevoerd om het gewricht in een functionele stand vast te zetten. Hierdoor kan wel niet alle schoeisel meer gedragen. De hakhoogte van de gewenste schoen wordt besproken voor de operatie, meestal betreft het een hak tussen de 1 en de 4 cm.

Bij een arthroplastie blijft de beweeglijkheid zoveel als mogelijk bewaard. Ook hier zijn er 2 verdere opties:

• tussenplaatsen van kapsel en peesweefsel,
• tussenplaatsen van een artificieel gewricht (prothese uit metaal of keramiek).

Deze ingrepen gebeuren zo gewenst in dagkliniek. De eerste week dient veel gerust met de voet in hoogstand. Na 1 week gebeurt er een verbandwissel en mag worden doorgesteund op een bunionboot. De teen moet door de patiënt zelf minstens 3 keer per dag gedurende 2 minuten passief worden bewogen.