PediatrieKindergeneeskunde

Met deze test (vroeger ‘de hielprik’ genoemd) worden er verschillende aangeboren ziekten opgespoord zoals bv. mucoviscidose. Het gaat om ziekten die al voor de geboorte aanwezig zijn, maar pas later tot uiting komen. De ziekten zijn zeldzaam, maar vaak heel ernstig. Bij een vroege opsporing en een tijdige behandeling kunnen ernstige handicaps en chronische ziekte voorkomen worden.

Vanaf 72 uur en ten laatste 96 uur na de geboorte wordt een aantal druppels bloed opgevangen op een speciaal kaartje en opgestuurd naar een laboratorium dat aangewezen is door de Vlaamse overheid. Deze test kan dus plaatsvinden in het ziekenhuis, of thuis als u al naar huis bent. Een vroedvrouw aan huis neemt dan de test af.

Als u binnen drie weken niets hoort, is het resultaat gunstig. Bij een afwijkend resultaat wordt uw arts verwittigd en is een tweede test nodig. Die vindt meestal uiterlijk twee weken na de eerste bloedafname plaats. Op basis van het tweede resultaat beslist de arts welke behandeling nodig is. Voor meer info verwijzen we je graag door naar www.aangeborenaandoeningen.be.

Alle baby’s huilen en bijna elke baby wordt rustiger bij aanrakingen, op de schoot, bij wiegen, bij zingen, … Probeer dit contact niet te beperken tot de momenten waarop je baby huilt, anders leert hij/zij dat huilen de enige manier is om aandacht te krijgen.

Wanneer uw baby huilt:

• Probeer in te spelen op wat uw baby nodig heeft: voeding, een knuffel, geruststelling, …
• Vermijd overstimulatie/drukte. Bied nieuwe indrukken met mondjesmaat aan.
• Kinderen die bijzonder veel huilen hebben nood aan regelmaat, o.a. een vaste dagindeling. Het maakt het leven voor een baby voorspelbaar en zal uw baby rustiger maken.

Wat u ook kan proberen in dit geval:

• Zachtjes toepraten of toezingen.
• Controleren of de baby het niet te warm heeft.
• Een wandeling maken met uw baby.
• Huid-op-huid-contact.

Wees niet terughoudend om hulp te zoeken bij familie of vrienden in geval van nood aan een rustmoment.

U kan een kleine baby niet verwennen, voel u dus niet schuldig over troosten en knuffelen wanneer u daartoe de behoefte voelt.

Als u echter het gevoel hebt dat de oorzaak van het wenen niet pluis is, vertrouw dan op uw gevoel en zoek hulp.

Contact met de buitenlucht vormt geen enkel probleem voor een gezonde, voldragen baby. Let wel op:

• Stel de huid van uw baby niet direct aan zonlicht bloot. De delicate babyhuid verbrandt snel en huidschade op jonge leeftijd vergroot het risico op huidkanker levenslang.
• Over- of onderkleed uw baby niet: laat uw baby zoveel laagjes dragen als u zelf draagt en voorzie een extra dekentje.

Voor prematuren of baby’s met een te laag geboortegewicht voor de zwangerschapsduur is het risico op onderkoeling groter. Let bij hen daarom op volgende richtlijnen:

• Gaan wandelen kan pas als uw baby absoluut geen moeilijkheden meer heeft om binnenshuis zijn lichaamstemperatuur op peil te houden
• Hou de eerste uitstapjes kort en controleer na het uitstapje uw baby’s temperatuur
• Verkies zacht weer, zonder regen, wind of mist
• In lente, herfst en winter ga je best ’s middags wandelen (warmste moment), tijdens de zomer best ’s morgens of ’s avonds (vermijden van brandende zon)

Neem uw baby liever niet mee naar drukke bijeenkomsten.

Vliegtuigreizen betekenen voor gezonde pasgeborenen geen extra gezondheidsrisico, al dienen wel enkele overweging te worden gemaakt:

• Kinderen met chronische hart- of longaandoeningen (bv. prematuren) lopen een hoger risico op zuurstofgebrek tijdens de vlucht. Voor hen wordt op voorhand best advies gevraagd aan de behandelende arts en kunnen bijkomende onderzoeken aangewezen zijn.
• Oorpijn bij stijgen/dalen kan echt vervelend zijn voor uw kind/baby. De druk in het middenoor kan worden aangepast aan de druk van de omgeving door slikken of kauwen. U kan uw baby helpen door hem/haar te voeden.
• Er is geen wetenschappelijk bewijs dat er meer klachten of complicaties zijn bij vliegtuigreizen met een oorontsteking.
• Reizen door verschillende tijdzones, jetlag en gewijzigd dagritme kunnen het slaappatroon verstoren net zoals bij volwassenen.

Op grote hoogte worden we blootgesteld aan koude, lagere luchtvochtigheid, verhoogde UV-straling en verlaagde luchtdruk. Het grootste gevaar voor de gezondheid is de verlaagde zuurstofspanning. Het risico op zuurstofgebrek hangt af van de hoogte, de snelheid van stijgen en de duur van het verblijf op hoogte. Personen (ook kinderen) met onvoldoende behandeld ernstig longlijden (bv. prematuren), sikkelcelanemie, bepaalde hartaandoeningen, infecties, spierziekten of bepaalde afwijkingen van het zenuwstelsel lopen meer risico op zuurstoftekort.

Langzaam stijgen, acclimatiseren (rust bij aankomst), waken over voldoende vochtinname en alertheid voor symptomen die kunnen wijzen op hoogteziekte zijn belangrijk. Bij kinderen die zich nog niet kunnen uitdrukken kunnen ziektetekenen zeer aspecifiek zijn: prikkelbaarheid, ontroostbaar huilen, extreme aanhankelijkheid, verminderde eetlust, slaperigheid en braken.

Ieder kind dat onwel wordt op een hoogte boven 2500 meter dient onmiddellijk naar lager gelegen gebied te worden gebracht. Er wordt aangeraden om tot de leeftijd van twee jaar niet te overnachten op hoogte boven 2000 meter en tussen 2 en 10 jaar niet boven 3000 meter.

Vaccinaties zijn bedoeld om immuniteit op te bouwen. Dat is een van de mechanismen waarmee ons lichaam zich beschermt tegen de schadelijke werking van microben. U kan die afweer ook opbouwen door contact met de microben zelf, maar bij zeer ernstige infectieziekten laten we de natuur liever niet haar gang gaan. Daarom proberen we door een vaccin de immuniteit op te bouwen voordat de ziekte zelf kan toeslaan.

Inentingen worden aangeraden om verschillende redenen:

• Zij kunnen het leven van uw kind redden. De krachtigste maatregelen in de geneeskunde zijn de preventieve. Ervoor zorgen dat uw kind een ziekte niet kan oplopen en niet kan sterven aan een complicatie, is dus de belangrijkste reden om te vaccineren. In geval van ziekte beschikt de geneeskunde immers niet steeds over de middelen om een patiënt te doen overleven.
• Vaccins zijn veilig en effectief. Het risico op ernstige nevenwerking is extreem klein en hoe dan ook veel kleiner dan de kans op ernstige verwikkelingen van de ziektes waartegen zij trachten te beschermen.
• Vaccinatie zorgt ook voor bescherming van anderen en de volgende generaties.

Bij sommige kinderen wordt het vaccin in het ziekenhuis toegediend, bv. bij bepaalde allergieën, … België houdt een bepaald basisvaccinatieschema aan, dat ook door Kind & Gezin wordt gevolgd, op advies van de Hoge Gezondheidsraad. Deze vaccins zijn kosteloos. Naast deze basis worden sommige extra vaccinaties aanbevolen/aangeboden. Uw kinderarts zal dit met u bespreken. Deze vaccins zijn niet gratis. De mutualiteit komt soms wel tussen voor een deel van kost.

Wat is koorts?

We spreken van koorts als de lichaamstemperatuur boven de 38°C komt. U kunt de temperatuur op heel wat verschillende manieren meten. De meest betrouwbare methode blijft de thermometer in de poep, zeker bij jonge kinderen. Een strip of een oorthermometer zijn niet altijd even nauwkeurig.

Het is belangrijk te beseffen dat koorts een ziekteteken (symptoom) is en geen ziekte op zich. Koorts is meestal een natuurlijke, op zichzelf onschuldige reactie van het lichaam op een infectie om herstel van weefsel en cellen te bevorderen. Het is dus een teken dat het eigen afweersysteem in actie komt tegen de infectie. Een infectie kan worden veroorzaakt door bacteriën en virussen. In de meeste gevallen wordt koorts veroorzaakt door een virale infectie, zoals een verkoudheid, die in het algemeen vanzelf overgaat. De mate van ‘ziek-zijn’ is belangrijker dan de hoogte van de koorts – ook 40°C op zichzelf is geen reden tot paniek. De duur van de koorts kan variëren. De helft van de kinderen met koorts is na vier dagen koortsvrij.

Belangrijk bij de beoordeling van een kind met koorts is dus inschatten hoe groot het risico is op een ernstige (bacteriële) infectie als oorzaak van de koorts. Dat betekent dat wordt rekening gehouden met de rijpheid van het immuunsysteem, de vaccinatiestatus, de kans op gevaarlijke microben en de aanwezigheid van andere ziektetekenen.

• Plotse ziekte
  • Elk van de kinderartsen voorziet naast de op voorhand ingeplande afspraken (zie boven) ook dagelijks plaatsen in zijn/haar agenda om zieke kinderen te zien. Dit kan op eigen initiatief gebeuren of op verwijzing door de huisarts. Bij dringende gevallen zal uw huisarts ons zelfs telefonisch contacteren.
  • Indien uw kind heel plots zeer ernstig ziek lijkt, gaat u uiteraard naar de dienst spoedgevallen.
  • Bel in extreme gevallen het nummer 112.
• Koorts

Een reden waarom ouders graag snel een consultatie wensen, is koorts bij hun kind. Het is belangrijk te beseffen dat dringendheid in dergelijk geval maar in een minderheid van de gevallen nodig is en dat alle kinderartsen goed opgeleid zijn om de gepaste maatregelen te nemen. Zoals reeds vermeld is er regelmatig overleg tussen de kinderartsen.

• Koorts bij kind dat jonger dan 3 maanden is
• Abnormaal bewustzijn: sufheid (enkel alert na lichamelijke prikkeling)
• Abnormaal gedrag: ontroostbaar wenen, kreunen, plots iets niet meer kunnen wat voordien wel kon, koortsrillingen
• Abnormale bewegingen: bizarre stand van bepaald lichaamsdeel, stuipen
• Abnormale ademhaling: neusvleugelen, intrekkingen
• Tekenen van uitdroging
• Koorts langer dan vier dagen
• Afwijking aan een of meerdere gewrichten: zwelling van gewricht of verminderd gebruik
• Abnormale kleur: gemarmerd, grauw, wit, of een donkerrode/paarse/blauwige huiduitslag die niet verbleekt bij lokale druk
• Een opgezette fontanel

Kinderen bij wie een bepaalde hartafwijking of immuunstoornis werden vastgesteld, zullen specifieke adviezen krijgen om in geval van koorts na te leven.

Op de dienst spoedgevallen beschikken we over twee behandelkamers speciaal voor kinderen. De dienst spoedgevallen is bedoeld om patiënten die dringend medisch bijstand nodig hebben, te helpen. U kan er niet langsgaan op afspraak, want ongevallen of bijvoorbeeld een hartstilstand kan u niet voorspellen. Patiënten die op spoed binnenkomen worden gezien in volgorde van dringendheid. Hierdoor kan het  zijn dat u moet wachten op de spoed of dat een persoon die na u is binnengekomen op de spoeddienst toch eerder gezien wordt.